Wzgórze (384 m n.p.m.) na południowy wschód od centrum Tarnowa – to cel licznych spacerów i krótszych wycieczek mieszkańców miasta i sąsiednich miejscowości. Stanowi krawędź progu Pogórza Karpackiego załamującą się dosyć ostro w stronę doliny Białej. Nazwa góry wywodzi się od zabytkowego kościoła pw. św. Marcina Biskupa, pochodzącego z XV wieku. Wokół kościoła skupia się wioska Zawada. Oddalona o ok. 5 km na południe od centrum Tarnowa jest najstarszą osadą i parafią Tarnowa.

Według podania miała się tu wznosić gontyna pogańska, obok której istnieć miało starosłowiańskie grodzisko. Być może było ono kolebką Tarnowa. Zdanie uczonych na ten temat jest podzielone.

W tym miejscu nie pytamy, jak było naprawdę, treść legend jedynie przytaczamy, gdyż mają one swój niepowtarzalny urok i kryją w sobie trudną do sprawdzenia tajemnicę. Jan Leniek w „Dziejach miasta Tarnowa” zanotował wspomnienia Stanisława Wojtarowicza dotyczące podań ludowych związanych z Górą św. Marcina. Miało tam niegdyś stać miasto, które zapadło się pod ziemię. Miejsce to nazwano Łoziskami - urwiskami powstałymi wskutek częstego zapadania się ziemi. Opowiadano, że w Łoziskach przebywali zbójcy w pieczarach, do których nawet wskazywano otwór. 

Parafia w Zawadzie powstała prawdopodobnie w XII w. Pierwsza wzmianka o jej istnieniu pochodzi z 1326 r. Wiz. z 1665 r. informuje, że erygował ją św. Stanisław Biskup.

Biskup Piotr Wysz w 1400 r. zniósł parafię oraz utworzył wikarię parafialną. Z beneficjum parafialnego uposażył prałaturę (kantorię w kapitule kolegiackiej) parafii Narodzenia Najświętszej Marii Panny (obecnie jest to parafia katedralna), założonej na początku wieku XIV (B. Kumor, Najstarsze parafie Tarnowa, Currenda, 108 / 1958 / nr 4, s. 271 – 273). Ustawiona w ten sposób przynależność tutejszego kościoła do tarnowskiej parafii Narodzenia Matki Bożej (obecnie katedralnej) przetrwała do roku 1980, kiedy to przywrócono parafię w Zawadzie.

Informacje umieszczone na tej stronie pochodzą z publikacji:
1.Andrzej Matuszczyk "Pogórze Karpackie"
2. Rocznik Diecezji Tarnowskiej 1972
3.www.tarnow.pl